Posts

Showing posts from September, 2021

Mashetat e ngritura

Image
Hans Rosling në librin e tij Factfulness* e tregon një njgjarje personale qe i ka ndodhur në një zonë të thellë të Kongos. (teksti në vazhdim është një përkthim, përmbledhje dhe përshtatje - nuk është përkthim fjalë-për-fjalë i tekstit në libër) Fillon tregimin autori duke thënë se ka qenë pjesë e një projekti hulumtues rreth një epidemie të quajtur konzo , e zbuluar në Mozambik mirëpo e shtrirë në shumë vende tjera afrikane. Ky projekt hulumtues kishte dy vite që ishte planifikuar, kështu që, ishin siguruar të gjitha, leja, vozitesit, përkthyesit, dhe pajisjet laboratorike ishin bërë të gjitha gati. Një mëngjes, derisa po pergatitesha për fillimin e punës - vazhdon autori - në një kasolle të fshatit aty, po e vërej fshatarët po grumbulohen jashtë. E pash që diçka nuk shkonte si duhet, por i zënë me punë, duke i marre mostrat e gjakut, zhurma e gjeneratorit edhe nuk i dëgjoja mirë zërat e njerëzve jashtë.  Po e shoh me nje moment, diçka sikur u errësua kasolleja, kur po dal, rreth ...

Rast studimi i mortalitetit

Image
Përkundër faktit se shumë prej nesh jemi dëshmitarë të vdekjeve nga COVID-i, të shumë njerëzve që i kemi njohur. Akoma ka individë që dyshojnë nëse është COVID-i që po i vret njerezit. Dëshmi më të madhe se vdekja nuk ka. Siç thotë Ali Asllani në poezinë e tij - vetëm vdekja bën të sajën... Në imazhin më lartë janë të dhënat në lidhje me mortalitetin në SHBA, pavarësisht shkaktarit të vdekjes - e morra SHBA-në për rast studimi meqë aty sistemi është i sofistikuar dhe vdekjet raportohen saktë, për dallim prej disa vendeve tjera që mund të ketë probleme në raportimin e vdekjeve për arsye teknike. Këtu kemi të paraqitura në formë grafi numrin e vdekjeve, pavaresisht shkaktarit të vdekjes, përgjatë viteve nga viti 2015 deri 2021. Siç shihet, nga viti 2015 deri në vitin 2019 (të shënuara me ngjyrë gri) mortaliteti ka një rrjedhë të përafërt prej viti në vit, gjatë dimrit vërehet mortalitet më i lartë, i cili bie gradualisht gjatë verës. Për vitet 2015-2019 është nxjerrë edhe një mesatare e ...

S'ka virus - disonanca kognitive

Image
Shkova për me i rregullu disa dokumente vitin e kalum. Duke pritë në korridor, po kalon njani pa maskë po do me hy në objekt, roja kërrsh ke t'u ba me to - nuk e lejoi me hy pa maske. Pas konfliktit që e pati, po më drejtohet mua si duke u ankue tha: s'po marrin vesh, i thua njëqind herë që nuk lejohet me hy pa maskë prapë tenton. Une edhe pak për me ia ba rrafsh, si duke e përkrahë po ia kthej: po kështu duke hy pa maska po përhapet virusi! Jo - tha - virus s'ka hiç! Veç që e kanë pru ligjin kështu tash. Needless to say - Mbeta pa fjalë! Nuk dita çka me i thanë. PS. Shembull tipik i disonances kognitive.

Vaksina e Billit

Image
  E mbaj në mend, disa djem organizojshin trajnime për sistemin operativ Linux. Sa i mirë është Linuxi, sa stabil, sa i sigurtë, sa... Kur e minimizojke PowerPointin, në laptop i dilke Windowsi i Bill Gecit! Po masi koka aq i mirë bre jaran, pse s'e ke instalue për veti? E po, po hë po s'ë... Kështu që, mos e zgatni ma shumë po', përvjelini mangën kadale, edhe ushtrone lirinë e shprehjes dhe zgjedhjes në cilin krah po e doni vaksinen, a n't'djathtin a t'majtin? PS. Nuk kam asgjë kundër Linuxit (të kuptohemi), përkundrazi më pëlqen. Morali i storjes është: sillu kah të sillesh, pa e instalu Windowsin edhe me e marre vaksinen e Bill Gejtsit nuk ki qare :)

Puna me arkaiva (arkiva)

Image
E kam pas dëgju një ngjarje paksa komike që ka ndodhë para shumë viteve në Kosovë. Një punonjës i njërës prej organizatave ndërkombëtare po e zhvillon një dialog me një koleg të tijin: - Kom fillu me punu, përveç punëve tjera të rëndomta, tash po mirrem edhe me arkaiva (për arkiva). Tash ma shkruajnë edhe një letër rekomandimi që po punoj edhe në arkaiva. + Ruaju po ta shkruajnë najkah që ke punu në AlKaida - po ia kthen kolegu i tij.

I huaj në mesin e arinjve

Image
Jo vetëm për shkak se u shfaq ariu në parkun e Gërmisë! Por, duke mësu për arinjtë mësojmë edhe për vetë-vetën, për njëri-tjetrin. Tani ndoshta është momenti i duhur me e shiku filmin dokumentar Stranger Among Bears , të cilin e ka pasë transmetu Animal Planet diku në vitin 2009. Në film, një amerikan me emrin Charlie, i cili pasi pensionohet shkon në Alaskë, e ndërton një shtëpizë dhe vendosë të jetojë me arinjë.  Charlie, para se të ishte i dashuruar mbas arinjve, ai kishte qenë gjuetar - vrasës i tyre. Por, një ditë prej ditësh, derisa ishte duke pushuar në shtëpizën e tij në Alaskë, një ari i erdhi tek shtëpiza që dukej sikur shprehte sjellje miqësore, aty ky u pushtua nga një ndjenjë dhembshurie ndaj tij. Prej asaj dite atij iu bë obsesion përkushtimi ndaj arinjve. Arinjtë siç dëgjojmë zakonisht, janë të rrezikshëm, mirëpo Charlie pohonte se nuk janë nëqoftëse e gjejmë mënyrën adekuate të sjelljes me ta. Ai iu afrohej me një qetësi dhe arrinte t'i bindëte arinjtë me anë të in...